Volle bak bij “The social animal 2019”

Op 14 maart 2019 stonden 14 sociaal psychologen in Tivoli Vredenburg om het publiek over hun werkveld te vertellen. De avond werd geleid door Sofie van denk Enk en sprekers moesten in 20 slides van elk 20 seconden, hun onderzoek presenteren.

De eerste reeks lezingen werd afgetrapt door Bertjan Doosje die een interessante lezing hield over de vraag of terroristen psychisch ongezond zijn. Hij concludeert dat in aanvulling op een aantal individuele factoren, de groep een veel belangrijkere rol speelt bij radicalisering en terrorisme. Voor alle wetenschappers gold dat zij een actueel onderwerp hadden gekozen om aan de hand van wetenschappelijk onderzoek sociaal gedrag beter te begrijpen. De uitdaging was om dit zo toegankelijk mogelijk te maken voor een breed publiek.

Michiel van Elk vertelde waarom sommige mensen meer geneigd zijn een spirituele ervaring te hebben dan anderen. Michiel vertelde onder andere over hoe hij dit onderzocht op Lowlands, door middel van een “God helmet”. Michel maakte hiermee sociaal psychologisch onderzoek zeer sprekend voor de hele zaal, gevuld met een breed publiek.

Andere sprekers waren: Jan-Willem van Prooijen over complottheorieën, Justin Richardson over zijn onderzoek naar de sociale impact van de gaswinning in Groningen en Wiebren Jansen over de pragmatische argumenten die organisaties publiekelijk aanvoeren over het belang van diversiteit. Paradoxaal genoeg, blijken argumenten over de voordelen van diversiteit, in de praktijk niet perse voordelig te zijn.

Na een korte pauze was het tijd voor de hoofdspreker van de avond: Tom Postmes. Hij vertelde in vijftien minuten over collectief ongenoegen, polarisatie en protest.Wat weten we nou echt over massa bewegingen en maatschappelijke veranderingen? Tom Postmes gaf een bondig overzicht van verschillende onderzoeken waarmee hij de afgelopen zes jaar deze vraag heeft geprobeerd te beantwoorden.

Hierna volgende een nieuwe reeks korte presentaties. Deze reeks werd geopend door Lotte van Dillen. In haar presentatie richtte ze zich op strafrechtelijk onderzoek door middel van visueel bewijs. Ze liet zien hoe het gebruik van audiovisuele middelen van hoge kwaliteit in rechtszaken, percepties van criminaliteit kunnen beïnvloeden. Ze liet ook zien hoe we deze beïnvloeding kunnen verminderen.

Ellen van der Werff’s presentatie was misschien wel de meest actuele van de avond. Rondom het nieuwe klimaatakkoord en de doorrekening daarvan is de laatste dagen veel te doen. Ellen sloot hier perfect bij aan en stelt de vraag ; kan duurzaam gedrag op de ene activiteit leiden tot duurzaam gedrag in andere activiteiten? Ze stelde dat een zogenoemd “spillover effect” het meest waarschijnlijk is wanneer duurzaam gedrag is ontstaan vanuit de motivatie “om iets goed te doen voor het milieu”, dan een uit een financieel oogpunt. Haar verhaal sloot ze dan ook passend af met een subtiele aanbeveling om met deze inzichten rekening te houden.

Ilja van Beest was de volgende spreker met als onderwerp: “What’s in the face?” waarin hij uit legde hoe mensen veel afleiden uit een gezichtsuitdrukking. Hierna volgde Reine van Wal over op de verschillende, vaak tegenstrijdige, percepties van kinderen met gescheiden ouders, Jasper de Groot over de rol van geur bij mensen, Anne Marthe van der Bles over maatschappelijk ongenoegen en hoe dit mensen hun stemgedrag beïnvloedt en Tessa Lansu ging vervolgens in op de reacties van kinderen op andere populaire kinderen.

De avond werd afgesloten door Yasin Koc. Hij ging in op (zelf-)objectificatie op het dating platform Grindr. Hij liet zien dat mannen met een profielfoto gericht op het lichaam en geen shirt dragen, vaak geïnteresseerd zijn om korte termijn doelen op het gebied van daten na te streven.

Al met al lieten deze 14 wetenschappers in heldere taal zien waar een sociaal psycholoog zich op dit moment zoal mee bezig houdt. Bovendien kreeg het publiek inzicht in de processen die schuil gaan achter actuele onderwerpen, waarbij sociaal gedrag een belangrijke rol speelt. Een geslaagde avond in een vol Tivoli.